In april 2023 schreef ik een artikel over de Tijdelijke Wet Transparantie Turboliquidatie. Deze wet is per 15 november 2023 in werking getreden. Kort samengevat is het nog steeds mogelijk om een turboliquidatie uit te voeren, maar moet het bestuur van de vennootschap meer informatie over de liquidatie publiceren en betrokkenen (beter) informeren.

Dit artikel gaat niet specifiek over deze nieuwe wet, maar over de toepassing van de turboliquidatie in zijn algemeen. Dat blijft namelijk ook onder de nieuwe wet even belangrijk.

Hoe zat het ook alweer?

Indien een rechtspersoon een besluit tot ontbinding neemt en op dat moment geen baten (activa) bezit, houdt de vennootschap direct op te bestaan.

Het is dan dus wel mogelijk dat de rechtspersoon nog een hoge schuldenlast heeft. Sinds de nieuwe wet moet het bestuur (o.a.) nog aan een aantal verantwoordings- en bekendmakingsverplichtingen voldoen. Voor de uitgebreide bespreking daarvan verwijs ik naar mijn eerdere artikel.

Kort samengevat; indien een rechtspersoon niets meer heeft, is het relatief eenvoudig om de rechtspersoon te (turbo)liquideren.

Wat als het fout gaat?

Het komt vaker voor dat een rechtspersoon een turboliquidatie uitvoert, terwijl er op dat moment nog een bate was, of in de toekomst een bate wordt ontvangen. Zo was ook het geval in een beschikking van het gerechtshof Amsterdam.

In deze zaak was een Holding in 2013 geliquideerd volgens het leerstuk van de turboliquidatie. De Holding was op dat moment echter nog eigenaar van een onroerende zaak. In 2015 heeft de belastingdienst executoriaal beslag gelegd op de onroerende zaak omdat de Holding nog forse belastingschulden had.

Vervolgens heeft de Holding de rechtbank in 2020 verzocht om de vereffening van de Holding te heropenen op grond van artikel 2:23c lid 1 BW. De Holding wilde de onroerende zaak namelijk verkopen maar de aangezochte notaris was niet bereid om de levering te verrichten omdat de Holding niet meer zou bestaan en ook niet meer was ingeschreven in het handelsregister van de KvK.

De rechtbank heeft de vereffening vervolgens heropend. De onroerende zaak is verkocht en de opbrengst van ruim twee ton is betaald aan de belastingdienst. Eind goed al goed zou men denken.

Toch was het hiermee niet klaar. De belastingdienst ging namelijk in hoger beroep tegen het heropenen van de vereffening. Volgens de belastingdienst is de Holding in 2023 nooit opgehouden te bestaan omdat niet werd voldaan aan de eisen van de turboliquidatie. Ondanks dat de Holding was uitgeschreven uit het handelsregister van de KvK, bestond de Holding al die tijd nog, aldus de belastingdienst. Het antwoord op die vraag is relevant voor de verjaring van de belastingvorderingen.

Het Hof volgt dit standpunt. Omdat de Holding op het moment van ontbinding nog een bate had, blijft de rechtspersoon voortbestaan voor zover dit voor de vereffening van het vermogen noodzakelijk is (artikel 2:19 lid 5 BW).

Het heropenen van de vereffening op grond van artikel 2:23c BW is in geval van een turboliquidatie enkel mogelijk indien de vennootschap eerst daadwerkelijk is opgehouden te bestaan (ten tijde van ontbinding was er geen bate), maar daarna alsnog ven het bestaan van een bate blijkt.

Conclusie

Het is van belang om een turboliquidatie zorgvuldig uit te voeren. Hoewel het op het eerste gezicht een relatief eenvoudig leerstuk lijkt, gaat er in de praktijk veel mis. Indien echter blijkt dat er iets niet goed is gegaan, is het evenzo belangrijk om exact vast te stellen wat er niet goed is gegaan, wat het gevolg daarvan is en hoe dit kan worden hersteld.

Op deze manier kan een fout vaak eenvoudig en buiten de rechtbank om worden hersteld. De ervaring leert namelijk dat een notaris weldegelijk bereid kan zijn om mee te werken aan levering van onroerend goed door een ontbonden en uitgeschreven vennootschap indien duidelijk wordt toegelicht dat de turboliquidatie geen doel treft en de vennootschap dus nog gewoon bestaat.

Heeft u vragen over het ontbinden van vennootschappen of meer specifiek de turboliquidatie? Neem dan contact op met de ondernemingsrecht-advocaten van Rutten x Welling Advocaten.