Energiebedrijven verhogen de laatste tijd de tarieven voor gas en elektriciteit. Hoe zit dit en mag dit wel? Wat kan ik als consument doen?
De huidige stand van zaken
De prijzen voor gas en elektriciteit stijgen. Er worden meerdere redenen aangegeven. Zo is de prijs van elektriciteit gekoppeld aan de prijs van het gas. De gasprijs is gestegen door meer verbruik in de koude lente van 2021, een slecht beheer van voorraden en natuurlijk omdat de heer Putin uiteindelijk de gaskraan helemaal heeft dichtgedraaid. Dit laatste zie ik persoonlijk op de lange termijn niet als een probleem. Nu hebben we in ieder geval duidelijkheid en kan de heer Putin in de toekomst niet meer dreigen met het dichtdraaien van de gaskraan.
Deze hogere prijzen worden aan de afnemers doorberekend. De overheid heeft enkele maatregelen genomen zoals een lager BTW-tarief vanaf 1 juli 2022 en het aanvullen van de voorraden. Andere maatregelen zitten nog in de pijpleiding.
De verhoging van de gas- en elektriciteitsprijs
De energiebedrijven voeren de laatste tijd extreme verhogingen door van de prijs van gas en elektriciteit. Ondanks dat ik een vast contract heb, heeft mijn leverancier op 21 september 2022 de nieuwe prijzen per 1 oktober 2022 met een factor 2,5 verhoogd. Als ik de berichtgevingen mag geloven, verhogen nagenoeg alle leveranciers de prijzen. Bijvoorbeeld Eneco verdubbelt de prijzen per 1 oktober 2022.
Grondslag voor de verhogingen
De vraag is of de leverancier zomaar de prijzen mag verhogen. Het antwoord is terug te vinden in het contract. Als er een contract met flexibele prijzen is, dan kunnen de prijzen aangepast worden. Als er een contract is met een vaste prijs voor een bepaalde periode, mag de leverancier niet zomaar de prijs verhogen.
Leveranciers beroepen zich nu bij het wijzigen van prijzen in vaste contracten op “gewijzigde omstandigheden” of beter op “onvoorziene omstandigheden”. De regeling van “onvoorziene omstandigheden” staat vaak in contracten maar ook in artikel 6:258 BW. Onvoorziene omstandigheden kunnen een grondslag vormen om de inhoud van een contract (zoals de prijs) te wijzigen. Denk aan de lockdown tijdens Corona waardoor de horeca geen klanten kreeg maar wel huur moest blijven betalen. Het beroep op onvoorziene omstandigheden kan dan slagen. Zie hiervoor dit artikel.
Het beroep op onvoorziene omstandigheden bij de gas- en elektriciteitsprijs
Leveranciers die nu (september/oktober) hun prijzen verhogen, kunnen naar mijn mening geen beroep meer doen op onvoorziene omstandigheden. De heer Putin heeft, zoals al maanden verwacht, zijn kraan een tijd geleden al dichtgedraaid en we hebben de nodige voorraden opgebouwd. Gas wordt nu elders uit de wereld gehaald. Verder verschillen de prijzen per land in Europa terwijl er één markt is en de leveranciers dus goedkoper zouden moeten kunnen inkopen.
Al met al heb ik nog geen goede onderbouwing gezien op grond waarvan leveranciers de prijzen mogen verhogen. Een prijsverhoging op grond van onvoorziene omstandigheden is zonder onderbouwing niet mogelijk.
Regels voor het verhogen van de prijzen
De leverancier mag bij een vast contract niet zomaar iedere dag de prijzen verhogen. Er moet een aanzegtermijn van minimaal 30 dagen worden gehanteerd, zo stelt de ACM. Een prijswijziging binnen 30 dagen mag niet. Dit lijkt nu wel te gebeuren.
Wat kunt u doen?
Overstappen lijkt weinig zin te hebben.
Als uw leverancier de prijzen verhoogt, zijn er punten die u moet controleren. Allereerst moet u uw eigen situatie bestuderen. Daarvoor zijn de volgende punten van belang.
- Heb ik een vast contract of een flexibel contract?
- Heeft mijn leverancier de prijzen verhoogd of verlaagd toen de BTW werd verlaagd naar 9%?
- Beroept mijn leverancier zich op “onvoorziene omstandigheden”?
- Geeft de leverancier een onderbouwing en bewijs voor deze onvoorziene omstandigheden?
- Gaat de prijswijziging in binnen 30 dagen of pas over 30 dagen?
U heeft vervolgens de mogelijkheid om te protesteren tegen de verhoging. Als argumentatie kunt u de volgende gronden gebruiken:
- Er is geen onderbouwde onvoorziene omstandigheid die recht geeft op een wijziging van de vaste overeenkomst. De oude prijs moet worden gehandhaafd.
- De tariefswijziging is onterecht omdat niet de aanzegtermijn van 30 dagen is gerespecteerd.
De ACM biedt u een voorbeeldbrief aan om te protesteren. Vervolgens kunt u bij de ACM een klacht indienen.
U kunt ook overwegen om uw voorschot aan te passen. Het voorschot moet dan de werkelijke kosten dekken: verbruik x de oorspronkelijke prijs. Dan hoeft u het te veel betaalde niet terug te halen.
Tot slot is het te adviseren om, waar mogelijk, het gas- elektriciteitsverbruik te verminderen.
Mocht u nog vragen hebben, dan kunt u contact met mij opnemen.
PS: de kosten van dit gratis advies worden morgen niet verdubbeld.
