Als werkgever hebt u in principe geen zeggenschap over de invulling van de vrije tijd door uw werknemer (dus ook niet waar hij op vakantie gaat). De huidige Coronacrisis wijzigt dit niet. U kunt uiteraard uw werknemer verzoeken om zijn vakantie in eigen land door te brengen en hem sterk afraden, maar niet verbieden, om naar het buitenland te gaan. Maar zelfs bij een negatief reisadvies houdt een verbod geen stand.
Maar stel dat uw werknemer ziek wordt tijdens zijn vakantie, in een lockdown terecht komt of bij terugkeer in Nederland twee weken in quarantaine gaat, bent u dan verplicht om het loon door te betalen?
Dat is afhankelijk van zijn vakantieland.
De hoofdregel is ‘geen arbeid, wel loon’. Uitgangspunt is dus dat u in principe het loon dient door te betalen. Maar dat is niet het geval als uw werknemer naar een bestemming met code oranje (het wordt afgeraden om naar deze landen te reizen, behalve als het echt noodzakelijk is; vakantie is geen noodzakelijke reis) of code rood (reizen wordt ontraden) op vakantie gaat, terwijl u hem vooraf sterk hebt afgeraden om hier naartoe te gaan. Uw werknemer neemt dan bewust een risico. Als hij langer in zijn vakantieland dient te blijven vanwege quarantaine maatregelen of bij terugkeer in quarantaine moet en niet thuis kan werken, betekent dit dat hij zijn arbeid niet kan uitvoeren. Dan kunt u zich als werkgever op het standpunt stellen dat het niet kunnen verrichten van het werk in zijn risicosfeer ligt en dat hij gedurende de quarantaine-periode geen recht heeft op doorbetaling van loon. Als uw werknemer thuis kan werken, dient u het loon wel door te betalen.
Wat als de kleurcode van het vakantieland tijdens de reis wijzigt van geel naar oranje (of naar rood). Moet u dan het loon doorbetalen? Een interessante vraag, waar uiteindelijk de rechter een oordeel over zal dienen te vellen. In veruit de meeste gevallen zal dit niet in de risicosfeer van de werknemer liggen. Maar stel dat er meerdere signalen waren dat code geel waarschijnlijk op korte termijn zou gaan wijzigen in oranje, dus dat het ‘van kleur verschieten’ voorzienbaar was, dan zijn de bijkomende omstandigheden van belang.
Andere vraag is of u recht hebt om uw werknemers te vragen of en gedurende welke periode zij naar een land zijn geweest met de kleurcode oranje of rood. Het antwoord is ja. U hebt immers ook een zorgplicht voor uw andere werknemers (collega’s) en naar uw klanten. U moet ook kunnen vaststellen wanneer de quarantaine tijd ingaat.
U doet er verstandig aan om voorafgaand aan de geplande vakantie uw werknemers schriftelijk af te raden om af te reizen naar gebieden waarvoor een code oranje of rood reisadvies geldt en hen te wijzen op de gevolgen die u eraan verbindt als werknemers toch met vakantie gaan naar die gebieden en zij in quarantaine moeten gaan of in een lockdown terecht komen. Uiteraard zijn wij u graag behulpzaam met uw vragen op dit gebied of bij het opstellen van een vakantie protocol.
