In maart 2023 heeft de kantonrechter in Amsterdam een uitspraak gedaan over oneerlijke handelspraktijken. Als een handelaar aan oneerlijke handelspraktijken doet, kan dit als een boemerang werken zodat de handelaar dan met lege handen achterblijft. Waar gaat dit over en hoe werkt dit?
Wat was er aan de hand?
Een nietsvermoedende eigenaar van een Rolex uit 1962 vraagt aan een dealer of deze enkele schakels van de metalen band kan repareren. De dealer stelt dat de band alleen maar kan worden gerepareerd als het horloge ook gereviseerd wordt. Reviseren betekent dat het mechanische uurwerk een grote beurt krijgt. De kosten voor de schakels van de band: € 690,00. De kosten voor de revisie: € 883,00. De eigenaar gaat hiermee akkoord en betaalt de rekening.
De eigenaar klaagt vervolgens bij de kantonrechter dat de reparatie aan de band niet goed is uitgevoerd en dat het horloge ook nog is beschadigd. De klacht over de beschadiging laat de eigenaar varen omdat dit niet is bewezen. De kantonrechter oordeelt dat de reparatie aan de band goed genoeg is. De originele band is al tientallen jaren oud zodat niet verwacht mag worden dat de band nu weer als nieuw is.
Maar de zaak gaat door.
De kantonrechter vraagt vervolgens aan partijen of hier geen sprake is van een oneerlijke handelspraktijk: een revisie van het uurwerk is helemaal niet nodig als het bandje moet worden gerepareerd. De eigenaar is het eens met de kantonrechter; de handelaar (natuurlijk) niet.
De handelaar stelt bovendien dat de kantonrechter zich buiten de rechtsstrijd begeeft; de kantonrechter gaat op eigen houtje een discussie opstarten die partijen niet hebben opgestart. Daarover is de kantonrechter duidelijk: hij vermoedt dat er sprake is van een onrechtmatige handelspraktijk en hij kan dit dan ambtshalve toetsen. Bovendien heeft de eigenaar het vermoeden van de kantonrechter bevestigd.
De wet
De kantonrechter toetst vervolgens de situatie aan de wet.
De EU heeft oneerlijke handelspraktijken verboden. Dit is om de consument te beschermen. Handelspraktijken zijn alle handelingen die verband houden met verkoopbevordering, verkoop en levering. Een handelspraktijk wordt oneerlijk als de consument door de handelswijze van de ondernemer een overeenkomst aangaat die hij anders niet had gesloten. De wet noemt een aantal voorbeelden waarbij wordt vermoed dat de handelspraktijk oneerlijk is. Dan moet de handelaar maar bewijzen dat het niet oneerlijk was.
De kantonrechter vermoedt dat de handelaar de eigenaar heeft misleid door te stellen dat de revisie van het uurwerk noodzakelijk zou zijn.
De handelaar verweert zich hiertegen. Deze stelt dat Rolex Zwitserland eist dat het uurwerk moet worden gereviseerd, ook bij het vervangen van een schakeltje in de band. Dit zou zijn om te voorkomen dat er inferieure Rolex-producten op de markt terecht komen. De kantonrechter maakt hier korte metten mee: dit is alleen maar het belang van Rolex, niet van de eigenaar. Ook het argument van de handelaar dat de eigenaar maar naar iemand anders had moeten gaan, slaagt niet. Het gaat niet om wat de eigenaar had kunnen doen maar om de handelspraktijk van de handelaar.
De kantonrechter oordeelt dat de revisie niet nodig was en dat de handelaar aan oneerlijke handelspraktijken heeft gedaan door deze revisie “aan te smeren” (mijn woorden).
Het gevolg
Het gevolg is dat de gehele overeenkomst (dus het herstel van het bandje én de revisie van het uurwerk) wordt vernietigd. Dit is omdat de handelaar de beide reparaties onlosmakelijk aan elkaar heeft verbonden. De handelaar moet de kosten terugbetalen voor het bandje én voor de revisie.
Sommigen zullen denken dat de eigenaar nu voor niets rondloopt met een nieuw bandje en een goed lopende Rolex. De eigenaar van het horloge is er dus behoorlijk beter op geworden. De kantonrechter oordeelt dat het duidelijk moet zijn voor handelaren dat zij geen oneerlijke handelspraktijken mogen voeren. De kantonrechter stelt dat zijn oordeel een afschrikkende werking moet hebben voor handelaren. Dat de eigenaar van de Rolex er nu beter van is geworden, hoort daarbij.
Deze exclusieve en dure Rolex is nu voor de handelaar dus erg duur.
Conclusie
Oneerlijke handelspraktijken mogen niet. Het aansmeren van goederen of diensten kan voor de ondernemer vervelende gevolgen hebben: het terugbetalen van alles wat betaald is. Het afschrikkende effect werkt: de uitspraak wordt gedeeld door Quotenet.
Zoals altijd moet u als ondernemer goed nadenken voordat u een overeenkomst aangaat. De kansen en mogelijkheden kan u als ondernemer zelf goed inschatten. Daarvoor bent u ondernemer. Als u wilt weten of en welke risico’s een overeenkomst met zich meebrengt, overleg dan eerst met ons kantoor. Voorkomen is beter dan genezen.